Nhạc sĩ Huy Tuấn: Đừng chạy theo thứ âm nhạc copy chộp giật

Được đào tạo bài bản về âm nhạc, cộng với một gu thẩm mỹ tốt và một bản lĩnh vững vàng, Huy Tuấn tâm niệm, mọi công việc mình làm đều phải hướng tới hai chữ "chuyên nghiệp" vốn còn tương đối xa lạ trong đời sống âm nhạc Việt Nam. 

- Thưa nhạc sĩ Huy Tuấn, dư âm của cuộc thi tìm kiếm tài năng âm nhạc "Việt Nam Idol" đang để lại rất tốt. Phần lớn khán giả đều nhận xét rằng, so với những mùa Idol trước, các thí sinh Idol vừa qua rất tiến bộ trong lựa chọn các ca khúc trình bày phù hợp với chất giọng của mình. Với tư cách là giám đốc âm nhạc Việt Nam Idol, anh có vui vì nhận xét này và anh có thể cho biết tiêu chí làm việc của anh trong việc giúp các thí sinh Idol lựa chọn bài hát?

+ Tất nhiên là tôi vui khi nghe điều này. Việc lựa chọn bài hát luôn là công việc "nhức đầu nhất" không chỉ riêng cho thí sinh mà bản thân tôi, trong vai trò giám đốc âm nhạc, đôi khi cũng rất khó khăn. Bạn hãy tưởng tượng mỗi tuần tôi phải biên tập một live show cho hàng triệu người ngồi xem, phải cân nhắc giữa việc làm sao tư vấn cho các thí sinh chọn bài phù hợp với giọng hát, phong cách và hình ảnh của họ, song song với nó là sự xuyên suốt của một show diễn ấn tượng.

- Trong tương lai gần, ca sĩ thần tượng Uyên Linh sẽ xuất hiện trong các dự án âm nhạc của anh như thế nào?

+ Nhạc sĩ Quốc Trung sẽ là nhà sản xuất cho Uyên Linh, còn tôi sẽ giúp cho Văn Mai Hương. Chúng tôi sẽ tư vấn những bước đi tiếp theo cho họ. Đây cũng là một trong những thiện chí rất đáng khen ngợi của nhà tổ chức Việt Nam Idol dành cho các thí sinh, sau khi cuộc thi kết thúc. Đối với tôi, những bước đi đầu tiên của họ rất quan trọng, nó mang tính chất quyết định cả một sự nghiệp sau này, vì vậy tôi nghĩ mọi thứ cần phải cân nhắc kỹ lưỡng. Việc lựa chọn ngôn ngữ âm nhạc phù hợp với phong cách và khả năng của họ luôn là một bài toán khó đối với những nhà sản xuất như tôi.

- Nhận xét về các ca sĩ trẻ, có lần anh đã nói: "Hiện nay, không có nhiều ca sĩ trẻ xác định rõ khán giả của mình là ai". Và hình như anh cũng chỉ cộng tác với những ca sĩ xác định được rõ ràng khán giả của mình. Vì sao điều này lại quan trọng đối với anh như vậy?

+ Thực ra nói như vậy là chưa hẳn chính xác. Thực tế, tôi cộng tác với những ca sĩ phù hợp với âm nhạc của mình. Có những ca sĩ trẻ họ chưa biết được điều ấy và bằng kinh nghiệm của mình, tôi muốn giúp đỡ, tư vấn cho họ trong thời gian đầu. Tôi cho rằng việc ca sĩ cần xác định rõ khán giả của mình là ai là để chính họ nhận biết được khả năng ca hát của họ ở đâu, họ mong muốn gì trong âm nhạc. Điều này tốt cho việc lựa chọn ngôn ngữ âm nhạc mà họ theo đuổi.

- Anh muốn các ca sĩ xác định rõ ràng khán giả của mình là ai, vậy xin hỏi, những ca khúc của Huy Tuấn hướng tới đối tượng khán giả nào?

+ Khi có cảm hứng sáng tác, tôi không nghĩ đến khán giả của bài hát này là ai, tôi chỉ viết theo cảm nhận của riêng mình. Vì vậy rất khó để gọi tên khán giả của tôi là ai. Nhưng khi làm việc với tư cách là nhà sản xuất thì tôi phải hướng tới khán giả của ca sĩ mà mình cộng tác. Hai câu chuyện này khác nhau đấy.

- Anh là nhạc sĩ chỉ cộng tác với các ca sĩ nữ. Ví dụ Việt Nam Idol năm nay thí sinh được tôn vinh là nam, liệu cảm hứng hợp tác với ca sĩ Idol của anh có giảm đi không?

+ Trong vai trò một nhà sản xuất, tôi không chỉ cộng tác với các ca sĩ nữ đâu,  nhưng có lẽ đấy là cái duyên bởi hầu hết những bài hát thành công của tôi đều được biết đến bởi các giọng ca nữ. Tôi vẫn luôn mong muốn được cộng tác với các ca sĩ nam thực sự có tài năng, nhưng bạn thấy rõ ràng là trong tình hình đời sống âm nhạc hiện nay đang rất "âm thịnh dương suy".

- Khen ngợi hai thí sinh nổi bật nhất của Việt Nam Idol là những ca sĩ có "gu" âm nhạc và có tính quốc tế, anh có thể nói gì về khả năng vươn xa của hai bạn trẻ Mai Hương và Uyên Linh. Ở ta chưa có nhiều ca sĩ có khả năng tạo ra những sản phẩm được công chúng quốc tế đón nhận, theo anh đâu là những nguyên nhân cơ bản?

+ Tôi cho rằng, nguyên nhân cơ bản của tình trạng bạn vừa nêu là bởi âm nhạc của ta phát triển thiếu bài bản. Mọi thứ hiện nay mới chỉ ở trong giai đoạn vừa học vừa làm nên thay vì hy vọng vươn ra tầm quốc tế, tôi cho rằng chúng ta cần đi từng bước thật chậm để có thể phát triển bền vững và chuyên nghiệp, hơn là chạy theo những thứ âm nhạc "copy, chộp giật". Hai thí sinh nổi bật của Việt Nam Idol vừa qua: Mai Hương và Uyên Linh là những người có một cái nhìn rất thời đại về âm nhạc. Cá nhân tôi nghĩ rằng họ hoàn toàn có thể làm cho chúng ta yên tâm nếu họ đại diện cho một lớp nghệ sĩ trẻ của chúng ta bước ra thế giới. Về mặt lý thuyết thì tôi nói vậy, còn nếu phải đưa ra một lời khuyên thì tôi sẽ nói rằng, các bạn hãy cất giấc mơ quốc tế đi để làm những gì thực sự cần thiết cho một nền âm nhạc nước nhà trở nên chuyên nghiệp hơn. Bản thân việc này nếu làm được, chúng ta cũng còn phải mất nhiều thời gian lắm.

- Trong thời kỳ hội nhập, bất kỳ lĩnh vực nào cũng cần hướng tới sự chuyên nghiệp. Sự chuyên nghiệp trong đời sống âm nhạc của ta, theo quan sát của anh, đang ở mức độ nào?

+ Tôi có thể trả lời ngay, đời sống nhạc Việt đang ở mức độ nghiệp dư và không đồng đều. Các thể loại âm nhạc chưa được hình thành một cách vững chắc. Bạn khó có thể nêu đến một cái tên thứ hai thực sự đại diện cho một dòng nhạc nào đó. Chúng ta đang tự khu biệt mình trong một công thức riêng mà thực chất của nó là sự lộn xộn, bùng nhùng, rất vô nguyên tắc. Dường như không có ai thực sự hiểu về một nền công nghiệp âm nhạc nó cần gì để có thể hoạch định một lộ trình dài cho nó. Chúng ta đang đi những bước rất chập chững, vì vậy hãy làm từng việc nhỏ và tập trung, hơn là đưa ra những lời đao to búa lớn thì tốt hơn cho sự phát triển của âm nhạc.

- Nhìn từ cuộc thi Việt Nam Idol có thể thấy, khán giả đóng một vai trò rất quan trọng làm nên thành công của nghệ sĩ và nói rộng ra là của thị trường âm nhạc. Chúng ta có thị trường âm nhạc với 80 triệu dân, nhưng số lượng khán giả bỏ tiền sở hữu cũng như thưởng thức các sản phẩm âm nhạc còn tương đối ít. Theo anh, ngoài lý do kinh tế, đâu là lý do cơ bản dẫn đến hiện tượng này?

+ Trước hết xin đừng lầm tưởng thành công của Việt Nam Idol vừa qua mà bỗng nhiên chúng ta mới đánh giá về vai trò khán giả. Những gì Việt Nam Idol làm được thật sự là rất đơn giản, nó mới chỉ đi đúng những gì một show truyền hình thực tế cũng như một cuộc thi cần phải có. Chúng tôi không làm gì hơn. Thực tế hầu hết các thí sinh đều là những người đã tham gia các cuộc thi khác nhưng đến với cuộc thi này thì họ đã tỏa sáng. Từ câu chuyện đó, mỗi người chúng ta sẽ có một ngẫm nghĩ nào đó về vai trò của khán giả trong âm nhạc.

- Được biết hiện nay anh cũng đang là giám đốc âm nhạc cho game show Đánh thức giai điệu trên kênh HTV7, liệu có phải cơ duyên đến với chương trình này được bắt nguồn từ Việt Nam Idol?

+ Nhà sản xuất BHD là những người rất có thiện chí với cái đích là những chương trình chất lượng dành cho khán giả và với "Đánh thức giai điệu" họ cũng có tham vọng như thế. Đây là một format mới, cần phải có thời gian để đạt được một chất lượng như mong muốn. Chúng tôi đang từng bước nâng cao chất lượng của chương trình trong thời gian tới.

- Anh có nhận xét gì về sân chơi cho những bạn trẻ yêu âm nhạc hiện nay?

+ Hiện giờ các sân chơi âm nhạc trên truyền hình vẫn đang còn rất nghèo nàn và nhàm chán. Để có được một chương trình hay thì không thể thay đổi tình trạng này trong một thời gian ngắn. Chúng ta cần có nhiều hơn nữa những nhà sản xuất, biên tập viên có trách nhiệm hơn với nghề và phải ý thức được rằng họ đang có trong tay một công cụ mà nó sẽ gây ảnh hưởng tới rất nhiều người, tới thẩm mỹ nghe nhạc của nhiều lớp khán giả.

- Không chỉ trong lĩnh vực ca khúc, anh còn nổi tiếng là một nhạc sĩ viết nhạc cho phim. Với anh, viết ca khúc hay viết nhạc cho phim khó khăn hơn?

+ Nhạc phim khó khăn hơn rất nhiều bởi ở đó bạn không viết một ca khúc có độ dài 5 phút, mà bạn phải viết phần nhạc nền cho cả 90 phút của bộ phim. Trách nhiệm và thử thách đối với nhạc sĩ nhiều hơn, nhưng lại vô cùng thú vị. Đây cũng là một phần rất quan trọng trong công việc sáng tác của tôi. Nó chiếm khá nhiều thời gian và nhiều khi tôi cũng bị ám ảnh bởi nội dung của các bộ phim.

- Xin cảm ơn nhạc sĩ Huy Tuấn.