Dịch giả Nguyễn Lệ Chi: Rồi ta tự nắm tay mình đón xuân

- Chị là người làm việc nhiều. Nhìn lại năm 2009, chị thấy mình làm được những gì? Và những gì chị mong muốn mà chưa làm được?

- Đúng là một năm qua có rất nhiều biến động lớn đối với tôi, giờ nhìn lại không hiểu sao mình lại có thể ôm đồm được nhiều việc cùng một lúc đến vậy. Nếu nói về những việc đã làm được, thì ngoài việc hoàn thành những công việc được giao như biên tập, viết bài ở báo Thanh Niên ra, tôi đã thành lập được ChiBooks, xuất bản được gần 20 đầu sách của riêng mình, tự mua được xe hơi. Tất nhiên do còn bị hạn chế về tiền vốn, tôi chưa thể xuất bản được nhiều đầu sách mà tôi mong muốn. Tôi mở ChiBooks với nguyện vọng có thêm nhiều sách hay cho độc giả trong nước, giúp họ phần nào giảm bớt những mệt mỏi và căng thẳng trong công việc và cuộc sống, cảm thấy cuộc đời còn nhiều thú vị. Tôi chú trọng dòng sách văn học dành riêng cho phụ nữ.

- Vì thế mà có người nói sách của ChiBooks sến và hơi… rẻ tiền. Chị có bất bình?

- Mỗi người đều có những nhận định cảm tính riêng. Tuy nhiên, tôi chỉ xin hỏi rằng những người đưa ra nhận định đó đã đọc được bao nhiêu cuốn trong tổng số sách chúng tôi đã xuất bản, hay chỉ đọc 1-2 cuốn rồi đưa ra kết luận vội vàng? Tôi không nói rằng sách của ChiBooks là đỉnh cao, hay mang giá trị sâu sắc, uyên thâm, nhưng nó có giá trị riêng và không sến. Trung bình chúng tôi đầu tư từ 60 - 80 triệu đồng cho một đầu sách, từ khâu mua bản quyền, dịch, in ấn… thì không thể làm ra một sản phẩm rẻ tiền được.

- Chúng tôi luôn muốn biết một điều, thực sự những người phụ nữ trẻ bây giờ đang làm gì? Vâng, chị đang làm gì?

- Tôi đang sống và làm những việc mà tôi thích, chấp nhận thử thách để biết khả năng của mình.

- Chị tự thấy những phụ nữ tuổi 30 ở thành phố bây giờ có một hình ảnh (tương đối) như thế nào? Và chị có cảm nhận, phần đông trong số họ là những người cô đơn?

- Theo tôi, phụ nữ thành phố ở độ tuổi 30 hiện nay đều khá độc lập, cập nhật mọi thứ văn minh và kiến thức mới khá nhanh nhạy, có ý thức cầu tiến, đẹp hơn, duyên dáng hơn và kiếm tiền cũng giỏi hơn. Tuy nhiên từ phạm vi những người mà tôi quen biết, từng tiếp xúc, tôi thấy họ thường không mấy suôn sẻ về chuyện tình cảm, đặc biệt là những phụ nữ càng độc lập, càng giỏi thì càng khó khăn hơn về tình cảm.

- Phụ nữ bây giờ hiện đại, làm cái gì cũng nhanh và thành công cũng không quá khó. Theo chị, họ có phải là những người may mắn?

- May mắn chỉ là một phần nhỏ. Nếu không có sức mạnh nội tại, không có thực lực của bản thân, không có sự cố gắng tột bậc và những vất vả trải nghiệm trong quá trình tích lũy kiến thức thì kể cả phụ nữ hay nam giới cũng không thể gặt hái được thành công.

- Như đã nói, thành công nhanh, làm việc nhiều, cũng dễ dàng chỉnh sửa được nhan sắc của mình sao cho đẹp hơn, mà tại sao phụ nữ vẫn không nắm bắt được hạnh phúc của mình?

- Điều này rất khó trả lời, có thể đối với tôi, như vậy đã là hạnh phúc, tại sao người ta lại không chịu giữ lại chẳng hạn và ngược lại. Nói chung chuyện tình cảm, chỉ có người trong cuộc mới hiểu rõ được họ cần gì và như thế nào là đủ cho một hạnh phúc, là nên chấp nhận hay nên giữ lại.

- Chị ít nhiều cũng có những thành tựu riêng. Nhưng vẫn đi về một mình. Có than trách ông trời chăng?

- Không, tại sao lại than trách khi ông trời cũng cho tôi quá nhiều thứ? Tôi luôn quan niệm rằng không có gì là đầy đặn cả, được cái nọ thì khuyết cái kia, mình phải chấp nhận và vui vẻ với những gì mình có. Rất hiếm phụ nữ vừa được sống độc lập tự chủ về cả kinh tế lẫn tinh thần, không dựa dẫm phụ thuộc vào ai, được sống và làm những cái mình thích. Đó là hạnh phúc không phải ai cũng dễ có được.

- Chị có nghĩ là càng thông minh, càng thành công thì phụ nữ càng khó chọn chồng? Và đôi khi người ta rơi vào trạng thái trên không tới, dưới không xong?

- Điều đó có thể đúng trong trường hợp ở nước ta vì rất nhiều người cũng cho rằng xã hội Việt Nam thời gian qua phát triển không đều, phụ nữ phát triển nhanh hơn nam giới về cả ý thức, tri thức, tinh thần học hỏi, vươn lên làm việc, sức chịu đựng dẻo dai và sức mạnh nội tại. Khi thông minh và thành công hơn, đặc biệt sau một thời gian dài bị hạn chế và không có điều kiện phát triển và khẳng định mình, người phụ nữ thời nay sẽ càng trân trọng những cơ hội mà họ hiện có. Trong quá trình theo đuổi và nắm bắt những cơ hội này, họ buộc phải tạm gạt bỏ những vật cản sẽ làm vướng bận họ, khiến họ phân tâm, bị chi phối, trong đó có chuyện tình cảm. Việc hi sinh này dẫu là tạm thời, dẫu chỉ trong một khoảng thời gian nào đó cũng khiến họ rất dễ dàng bị tuột đi nhiều cơ hội. Khi đã thành công và có thành tích nhất định trong sự nghiệp, đương nhiên họ sẽ bị rơi vào tình trạng "lửng lơ", cao không tới, thấp không xong. Tuy nhiên cũng phải trách cánh mày râu không có nhiều đàn ông thông minh và giàu sức quyến rũ tới mức cuốn hút phụ nữ bật ra khỏi công việc.

- Ai cũng nói, Tết sẽ mang đến cảm giác ngậm ngùi, khi mình qua một tuổi mà những mơ ước hạnh phúc vẫn là điều khó nắm bắt. Chị chắc cũng có những cảm giác chênh vênh đó? Chị có nghĩ mình nên yêu mạnh mẽ hơn, giành giựt hạnh phúc cho mình?

- Tôi có mơ ước nhiều về hạnh phúc, nhưng không nhất thiết xảy ra đúng dịp Tết. Tôi không coi Tết là dịp để sám hối, tiếc nuối những gì mình chưa đạt được. Tôi không có thói quen giành giật, dù bất cứ giành giật điều gì. Tôi coi Tết là dịp thư giãn, nghỉ ngơi. (Ngẫm nghĩ)… Nhưng đúng là cũng có lúc buồn thật. Biết làm sao được… Nhưng Tết cũng chỉ có mấy ngày thôi, mình phải đối diện với thực tế của mình cả năm cơ mà. Tôi luôn tự nhủ, mình kiên cường lên!

- Chị không coi trọng hạnh phúc riêng tư của mình sao? Phải chăng chị đang hy sinh tất cả cho người khác mà chị không nhận ra mình thua thiệt?

- Không phải tôi không coi trọng, nhưng trong mỗi thời điểm, nhiều khi mình chỉ có thể lựa chọn một thứ. Việc dung hòa giữa tình cảm riêng và thành công trong sự nghiệp thường khó song hành. Tại thời điểm hiện tại, ít nhất một năm tới nữa, tôi vẫn đi theo con đường mình đã chọn, tức là làm việc nhiều hơn. Tôi không cho rằng mình hi sinh vì người khác và thua thiệt bởi tôi làm việc cho tôi, cho những gì tôi đang yêu thích và say mê. Đó là sự tự nguyện, không ai ép buộc.

- Cảm ơn Lệ Chi!

Bảo Bình (thực hiện)
Nguồn: CAND