Hội nghị những người viết văn trẻ TP.HCM: Chuyện có gì mà ầm ĩ thế?

Bài viết thể hiện sự phản ứng thông qua thể loại phỏng vấn của các cây bút trẻ gồm: Huỳnh Mẫn Chi, Đồng Chuông Tử, Lê Thiếu Nhơn, Trần Hoàng Nhân, Đoàn Phương Huyền, Lê Miên Ca, Nguyễn Đặng Tường Vi, liên quan đến chuyện ăn ngủ nghỉ của các nhà văn trẻ khi tham dự Hội nghị tại Trung tâm dã ngoại Cần Giờ, TP HCM. Song song với bài viết của Anh Trúc, còn một bài viết khác của tác giả Tuy Hòa (nhà thơ Lê Thiếu Nhơn – PV) với nhan đề “Nguyễn Du đã lập trình trước cho Hội nghị Nhà văn trẻ TP.HCM") và bài viết của nhà thơ Trần Hoàng Nhân “Nhi đồng hóa” các nhà văn trẻ”, hai bài viết này đều có ý nhấn nhá xung quanh khâu tổ chức chưa được như ý của Ban tổ chức.

Sau khi báo ra, nhà thơ Phan Hoàng, chủ biên trang web của Hội Nhà văn TP HCM nhanh chóng cho chuyển bài báo này lên trang web của Hội. Đồng thời, nhà thơ Đồng Chuông Tử, người xuất hiện trong bài viết của Anh Trúc cũng có bài viết nói lại cho rõ về những chuyện mà anh đã phát biểu. Trong đó có đoạn “Ngọc Anh ơi (Ngọc Anh, tức nhà thơ trẻ Ngọc Anh, tác giả bài báo trên với bút danh Anh Trúc – PV), chiều hôm qua anh có lên mạng đọc thấy bài phỏng vấn của em, hoành tráng thì hoành tráng thiệt, sao lại bỏ ý của anh vào một bức tranh méo mó, xám xịt đến vậy. Ngữ cảnh khác, câu của anh bỗng trở nên nặng nề, cười đểu..”.

Cùng lúc, nhà văn Huỳnh Mẫn Chi gửi đơn đến nhà thơ Lê Quang Trang – Chủ tịch Hội Nhà văn TP HCM để khẳng định “Tôi xin cam đoan với đồng chí Chủ tịch Hội là tôi hoàn toàn không có một lời phát biểu nào trên Báo Văn Nghệ TP HCM về Hội nghị Những người viết văn trẻ TP HCM lần 3 vừa diễn ra”.

Ngoài ra, còn rất nhiều lời bình từ có danh cho đến ẩn danh và vô danh được lưu lại trên trang web của Hội nhà văn. Nội dung của những lời bình này có điểm chung là đả kích những người tham gia trả lời bài phỏng vấn của Anh Trúc, cũng như “cách làm báo” của Anh Trúc…. Hai nhân vật được điểm mặt nhiều nhất là nhà thơ Lê Thiếu Nhơn và nhà thơ Trần Hoàng Nhân.

PV Chuyên đề ANTG đã liên lạc với nhà thơ Ngọc Anh để xin trao đổi. Tuy nhiên, nhà thơ Ngọc Anh từ chối trả lời phỏng vấn. Còn nhà thơ Lê Quang Trang, Chủ tịch Hội Nhà văn TP HCM do bận họp với Thành Ủy, nên chỉ trả lời nhanh rằng “Đây là một bài báo cẩu thả, bịa đặt…”.

Gọi điện thoại cho nhà thơ Phan Hoàng, thì anh khóa máy. Chiều ngày 13-6-2011, PV Chuyên đề ANTG đã có cuộc trao đổi với nhà văn Trần Văn Tuấn – Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà văn TP HCM về vấn đề này.

@ Thưa ông, phản ứng của lãnh đạo Hội nhà văn xung quanh bài báo của tác giả Anh Trúc, căn nguyên của sự ầm ĩ là như thế nào?

Nhà văn Trần Văn Tuấn: Đây là bài báo không chính xác, chỉ chăm chăm vào tiểu tiết. Lấy tiểu tiết để phủ nhận những việc mà Hội nghị những người viết văn trẻ TP HCM lần 3 đã đạt được. Tôi cho rằng, đây là bài báo thiếu tính xây dựng. Tác giả bài bao đã sử dụng những thủ thuật cắt ghép phần trả lời của người này, người kia… rồi đặt vào những ngữ cảnh không thích hợp để tạo nên một ý nghĩa khác. Đây là việc làm không công bằng.

Hiện, chúng tôi đã làm việc với Cơ quan chủ quản của Báo Văn Nghệ TP HCM. Có thể, sau khi làm việc xong, chúng tôi sẽ thông tin đến các cơ quan báo chí.

@ Là một trong những lãnh đạo của Hội Nhà văn TP HCM. Đồng thời là thành viên Ban tổ chức Hội nghị những người viết văn trẻ, ông có thể cho biết, nếu không có bài báo trên Báo Văn Nghệ TP HCM, Hội nghị Những người viết văn trẻ TP HCM thành công bao nhiêu phần trăm?

Nhà văn Trần Văn Tuấn: Hội nghị đã thành công rất tốt đẹp. Mục tiêu mà Hội Nhà văn TP HCM đặt ra cho Hội nghị Những người viết văn trẻ đã đạt được kết quả.

Khách mời tham dự tươngđối đầy đủ, những tiêu chí đưa ra trong việc lựa chọn và mời khách mời được thực hiện nghiêm túc. Chúng tôi cũng thu được nhiều tham luận định hướng sáng tác tốt.

Dĩ nhiên, chúng tôi cũng có thiếu sót là do không đi tiền trạm, nên chuyện ăn ở của các khách mời tham dự Hội nghị gặp một ít trở ngại. nhưng đây là tiểu tiết. Không thể lấy tiểu tiết bao trùm lên cái cốt lõi thành công của Hội nghị. 

NGƯỜI TRONG CUỘC PHẢN PHÁO
    
Nhà thơ Lê Thiếu Nhơn: Trong các đại biểu chính thức của “Hội nghị những người viết văn trẻ TPHCM lần 3”, tôi là người có “thâm niên” nhất. Chính vì đã trải qua 3 lần hội nghị cấp toàn quốc và 2 lần hội nghị cấp thành phố, mà tôi thực sự choáng váng khi chứng kiến sự bất cập về công tác tổ chức ở lần gặp gỡ văn chương này. 

Yêu cầu tối thiểu là Ban tổ chức phải bao quát và làm chủ được mọi diễn biến suốt quá trình diễn ra hội nghị. Nếu chỉ có một buổi khai mạc và đọc tham luận chiều 27.5 thì xem như thành công nhất định. Thế nhưng, khi bắt đầu kéo qua hai ngày 28-29.5, đã xuất hiện sự lúng túng và nhếch nhác. Chiếc xe được thuê để chở đại biểu là xe quá lâu năm, không còn đắc dụng trong việc vận tải hành khách mà đã chuyển sang dịch vụ đám tang… Sau màn tham quan chân không chạm đất qua hai đại lộ Võ Văn Kiệt và Nguyễn Văn Linh (mà trong lịch trình được ghi là “tham quan một số công trình trọng điểm thành phố”), khi đến Cần Giờ thì đại biểu ngớ ra vì… hơn 20 nam cho vào một phòng, và hơn 20 nữ cho vào một phòng. Ngoài giường tầng có sẵn nệm cũ hôi hám và mùng cũ mốc meo, cái gọi là chỗ nghỉ ngơi này không hề có bất kỳ một vật dụng thiết yếu nào. Có lẽ Ban tổ chức muốn các nhà văn trẻ phát huy trí… tưởng tượng, không có khăn tắm thì tưởng tượng ra khăn tắm, không có bàn chải đánh răng thì tưởng tượng ra bàn chải đánh răng.…

Cn về nội dung, tôi cho rằng kết quả tàm tạm, bởi hai lẽ. Thứ nhất, phần lớn đại biểu chỉ mới tập tành sáng tác, chưa có nhiều tích lũy văn chương để trao đổi. Thứ hai, chủ đề chung chung “Hội thảo văn học trẻ” thì có tập trung tinh túy của giới cầm bút trẻ cả nước cũng không thể nào trình bày cho ra tấm ra món được!

Thế nhưng, điều đáng buồn nhất là lẽ ra phải lắng nghe ý kiến phản biện và rút kinh nghiệm, thì Ban tổ chức lại trông cậy vào sự hào hứng vì lần đầu được tham dự của vài cây bút trẻ, để phô trương thành tích. Còn những người thẳng thắn phê bình như tôi thì lại bị Hội nhà văn TPHCM dùng trang web của Hội để chửi xiên chửi xéo hoặc mắng mỏ dưới dạng… bình luận ẩn danh! 

Nhà thơ Trần Hoàng Nhân: Bài tôi viết và trả lời phỏng vấn trên báo Văn nghệ TP.HCM có nội dung là hội nghị Những người viết văn trẻ TP.HCM vừa qua tổ chức rất luộm thuộm. Về mặt hậu cần gần như có ý coi thường các đại biểu, khách mời tham dự, vì nơi đại biểu ở rất bẩn; không thấy một dấu hiệu gì về mặt hình thức, như: băng – rôn, khẩu hiệu… báo rằng nơi đây đang diễn ra hội nghị 5 năm mới có một lần. Nội dung của hội nghị tại huyện Cần Giờ giống như một buổi sinh hoạt dã ngoại dành cho học sinh tiểu học. Tôi khẳng định với cách thức tổ chức như thế, BTC đang thực hành bí quyết “nhi đồng hóa” các nhà văn trẻ tuổi từ 19 – 40.

Từ ngày báo Văn nghệ TP.HCM phát hành đến giờ, tôi chưa nhận được bất kỳ phản hồi nào của BTC hội nghị này, mà chỉ thấy, trên trang web của Hội Nhà văn TP.HCM (HNV TP.HCM), có những bình luận nặc danh phán xét về “thái độ”, “đạo đức” của tôi và một vài đồng nghiệp đã góp ý xây dựng hội nghị trên báo Văn nghệ TP.HCM. Có comment lúc hơn 2 giờ sáng nói tôi là “khệnh khạng”, có comment không rõ danh tính ám chỉ tôi phát biểu to tiếng, đang cố tình phá rối hay “ném đá” vào hội nghị. Những cái comment như vậy, tôi không quan tâm vì tôi có biết danh tính cụ thể là ai đâu để mình đối thoại. Tôi chỉ thắc mắc rằng, tại sao một trang web của một hội nghề nghiệp lại để tình trạng này diễn ra, giống như một blog cá nhân. Điều đó góp phần làm nhiễu loạn thông tin với những ai quan tâm đến đời sống văn học trẻ TP.HCM nói chung và hội nghị vừa diễn ra nói riêng.

Tôi chỉ mong rằng, lãnh đạo Hội Nhà văn TP.HCM - đơn vị tổ chức Hội nghị Những người viết văn trẻ - trả lời cho tôi và những đại biểu, khách mời tham dự hội nghị là những điều tôi phát biểu trên báo Văn nghệ TP.HCM có đúng không? Nếu không đúng thì không đúng chỗ nào, chứ đừng mượn trang web của hội để nặc danh vu khống, xúc phạm đến danh dự cá nhân tôi như thế. Tôi sẵn sàng đối thoại trực tiếp với những người trong BTC cũng như những đại biểu cho rằng hội nghị “thành công tốt đẹp”, để bảo vệ những thông tin mà tôi đã thấy, nghe và dự phần. Hoặc tôi sẵn sàng thể hiện chính kiến của mình trên trang web của HNV TP.HCM với điều kiện không cố ý cắt xén, bóp méo sự thật. Tại sao trang web này chỉ đăng những ý kiến có lợi cho BTC Hội nghị mà không hề in những ý kiến có tính phản biện, đầy tinh thần xây dựng như của tôi? Như vậy có khách quan không?!

Nhà thơ Ngô Thị Hạnh: Về việc Báo Văn Nghệ TP.HCM đăng bài “Những chuyện đau đầu từ Hội nghị những người viết văn trẻ TPHCM” trên số báo 162 phát hành sáng nay 9-6-2011 là phản ảnh trung thực những bức xúc “hồn nhiên” của các nhà văn trẻ. Bản thân tôi, vừa dự với tư cách đại biểu, vừa dự với tư cách ban tổ chức còn cảm thấy bị sốc khi nhận phòng. Chúng tôi không hề được báo trước về nơi ăn chốn nghỉ như thế nào, nên trong thâm tâm tôi cứ nghĩ mình được tiếp đãi như những lần Hội nghị, và Trại sáng tác trước. (ở một phòng 2 – 3 người, thường chọn nơi yên tĩnh, thoáng mát để sáng tác và trao đổi nghề nghiệp). Ai ngờ, đến nơi, không chỉ riêng tôi mà rất nhiều người bị sốc, nam 22 người vào 1 phòng, nữ 21 người vào một phòng. Mỗi phòng chỉ có 4 nhà vệ sinh, chúng tôi không làm sao xoay sở được. Là một trong những thành viên trẻ của Ban Nhà văn trẻ, tôi cảm thấy hổ thẹn vô cùng vì sự thiếu sót của Hội nghị lần này. Đến sáng hôm sau, tôi có đem ý kiến phản ánh về chỗ ăn nghỉ với nhà văn Lê Quang Trang – trưởng ban tổ chức, xem có thể thay đổi được chút gì cho Trại sáng tác 3 ngày tiếp theo không, nhưng anh bảo mọi chuyện đã giao hết cho cô Hiền (cán bộ Thành đoàn)! Nên tôi đành bỏ về không dự trại sáng tác như dự kiến.