Đoàn Tử Huyến và '108 chân dung mặt vuông'

Tất cả “trích đoạn khuôn mặt” này đều được đóng trong một khuôn vuông mà ông gọi là “một khung lặng chứa đầy môi mắt”. Ông cho biết, đây là bước khởi đầu của hành trình 108 chân dung mặt vuông của tay máy chơi ngang.

Vụ “Trưng bày” đặc biệt này diễn ra tại cà phê Đông Tây - cũng là nơi tổ chức các sự kiện (giới thiệu sách mới, giao lưu tác giả và người đọc, bàn tròn theo chủ đề nghệ thuật, đêm ca nhạc…) của Trung tâm Văn hóa Ngôn ngữ Đông Tây mà dịch giả Đoàn Tử Huyến là Chủ tịch sáng lập và trực tiếp điều hành (dịch giả Thúy Toàn giữ vai trò Giám đốc). Nhiều bức chân dung, từ những nhà văn lớn, nghệ sĩ tên tuổi đến các chính khách, nhà báo và cả những gương mặt đời thường được phóng trang trọng và treo tại đây. Là người yêu cái đẹp và nổi tiếng kén chọn mỹ nhân, Đoàn Tử Huyến cũng dành riêng một góc cho các mỹ nữ “tùy duyên” lọt vào ống kính của ông. Các bức ảnh được gắn trên chính các giá sách của cà phê Đông Tây cũng là một nét độc đáo. Độc giả có thể vừa tìm xem sách, vừa dừng lại ngắm các bức chân dung lạ.

Một góc "triển lãm" của dịch giả Đoàn Tử Huyến.

Tại các sự kiện không chỉ ở cà phê Đông Tây, người ta vẫn thấy Đoàn Tử Huyến với mái tóc lãng tử và một chiếc máy ảnh lặng lẽ chọn góc và bấm. Mọi người đều nhận thấy ông là người không nhiều lời trong các đám đông. Đoàn Tử Huyến tâm sự: “Tôi thích chụp sông núi và mặt người. Cầm máy, tôi thường ngồi nơi góc ngắm những mặt người, chộp lấy vài ba khoảnh khắc, khuôn hình thú vị. Dần dà, ống kính đã ghi lại được khá nhiều: có bạn bè thân thiết, có kẻ tình cờ gặp một lần; có những nhân vật tiếng tăm, có những người vô danh; có gái đẹp, có cả dân giang hồ; có già có trẻ, có gái có trai…”. Được sự giúp đỡ của NSNA Trần Định, từ kho ảnh của mình, Đoàn Tử Huyến đã “chế tác” ra bộ chân dung mặt vuông. “Mặt ai, mặt gì vào đây cũng gọt vuông hết!”, ông hài hước. Đoàn Tử Huyến còn làm thơ nói về thú chơi ảnh mặt vuông của mình:

Ngó thiên hạ chơi ta cũng chơi.
Ta chơi chân dung vuông mặt người:
Một khung lặng chứa đầy môi mắt,
Tưng tửng lai rai những ý lời…

Đoàn Tử Huyến là người tính “thẳng ruột ngựa”, có gì không nên không phải ông nói ngay chứ không để bụng, dù ai có giận hay tự ái… cũng mặc. Tuy thế ông cũng là người sống chan hòa với bạn bè bằng hữu. Ai xấu tính thì chắc chắn không chơi được với Đoàn Tử Huyến, vì thế, những người lọt vào ống kính của Đoàn Tử Huyến, nếu là người quen biết với ông, chắc hẳn phải là những người… tốt.

Cuộc “Trưng bày” mini này đã chứng minh một điều: Đoàn Tử Huyến say mê và có năng khiếu chụp chân dung, ông đã bắt được những khuôn hình lạ, những khoảnh khắc đặc biệt của nhân vật. Mỗi bức ảnh trong “Trưng bày” là một “lát cắt cá tính” của nhân vật ảnh. Có thể là phút trầm ngâm diệu vợi của nhà văn Đỗ Chu; có thể là nụ cười hóm hỉnh của nhà văn Nguyễn Khắc Phục; có thể là cái chu miệng ý nhị, đa nghĩa của nhà văn Nguyên Ngọc; có thể là phút sảng khoái của giáo sư Đặng Hùng Võ; có thể là chiếc miệng với bộ râu đặc trưng của đạo diễn Đỗ Minh Tuấn; cũng có thể là gương mặt biểu cảm của bà già nghệ nhân quan họ hay đôi mắt trong veo của một em bé…

Lâu nay, cà phê Đông Tây là địa chỉ quen thuộc của giới văn nghệ sĩ Hà Nội. Nhiều tác phẩm mới của bạn bè văn chương đã được ra mắt ở nơi này. Bạn đọc có thể giao lưu thân mật với các tác giả mình yêu thích, ngưỡng mộ, cũng có thể vừa ngồi nhâm nhi cà phê, vừa đọc và mua sách tại đây. Thậm chí còn được “khuyến mại” vài kiểu ảnh nếu như ông chủ Đông Tây có nhà và… có hứng.

“Tay máy trẻ” nay đã ngoài lục thập cho biết: “Tôi sẽ làm cuộc hành trình tìm 108 chân dung mặt vuông, nhưng không hạn đến bao giờ có đủ. Lần đầu, tôi bày ra 36 ảnh trong Thư viện Café Đông Tây như bắt đầu một cuộc chơi, một trình bày, cũng là để trang trí bên giá sách để không gian thêm phần sinh động…”. Bộ ảnh trên cũng được ông chia sẻ trên facebook với lời giới thiệu khuyến khích bạn bè thoải mái bình luận, nhận xét, ông sẵn sàng nghe phản hồi, kể cả từ phía nhân vật được chụp.

Và dường như cũng có ý thức về bản quyền nên dưới mỗi tấm ảnh, Đoàn Tử Huyến đều cho in dấu ba chữ “ĐTH” viết tắt tên của ông nơi góc. Với thú đam mê nhiếp ảnh và thú sưu tập chân dung mặt vuông, ngoài bạn bè ông, nếu ai đó có quen biết với Đoàn Tử Huyến và trót một lần nhìn thấy tay ông cầm máy ảnh, thì rất có thể một ngày đến cà phê Đông Tây sẽ thấy ảnh mình được “triển lãm” tại đây.