Trao đổi về các chi tiết chưa chính xác trong bài viết “Đôi điều về cuộc thi thơ ĐBSCL lần V”
Xung quanh vụ lùm xum về cuộc thi thơ ĐBSCL, gần đây nhất, tôi có đọc được bài “Đôi điều về cuộc thi thơ ĐBSCL lần V” của tác giả Lê Xuân (Cần Thơ) đăng trên một số trang mạng. Bài viết mang tính dư luận cấp thời của cuộc thi, đó cũng là cái hay nhưng trong bài viết còn nhiều thông tin chưa chuẩn xác, chưa mang tính khách quan.
Hai bài dự thi Về đồng mùa nước nổi - MS: 096a và Tôi đã từng đến biển - MS: 019e xin phép miễn bàn ở đây, bởi đã quá rõ.
Xin trích đoạn tác giả Lê Xuân viết: Hai bài thơ Phía mùa cam bạc lá - MS: 0143a; Tản mạn trưa - MS: 0143b là hai bài đã in trong sách “Cuối ngày nhặt sóng” của một tác giả ở Tiền Giang) do NXB Hội Nhà văn cấp phép và Xí nghiệp in Tiền Giang in. Theo chúng tôi tìm hiểu qua bạn bè thì có người nói: “Sách in nhưng chưa phát hành, để cuộc thi xong mới phát hành”. Nhưng “nghe nói” tác giả đã tặng một số bạn thân, và tập thơ đã “Nộp lưu chiểu cho NXB Hội Nhà văn” (?).
Người viết có trực tiếp trao đổi với tác giả của hai bài thơ này thì được biết như sau: Thứ nhất, tên tập thơ là “Cúi chiều nhặt sóng”. Thứ hai, đây là tác phẩm được Hội Văn học nghệ thuật Tiền Giang hỗ trợ xuất bản hằng năm. Thứ ba, tập thơ có in và ghi thời gian là vào tháng 02-2013 nhưng chưa có nộp lưu chiểu và cũng chưa phát hành. Vậy mà trong bài viết của mình, tác giả Lê Xuân chỉ mới có “nghe nói”, “tìm hiểu qua bạn bè” đã vội kết luận tác phẩm phạm quy.
Cuộc thi thơ ĐBSCL lần V-2012 do Hội Văn học Nghệ thuật Sóc Trăng đăng cai tổ chức theo tinh thần Thực hiện nội dung Hội nghị liên kết 13 tỉnh khu vực ĐBSCL ngày 27/12/2011 tại Đồng Tháp; Đồng thời cùng với các Hội Văn học - nghệ thuật trong khu vực đưa thơ ca đi vào đời sống xã hội, tạo điều kiện cho nhân dân tiếp cận thơ và góp phần nâng cao chất lượng không ngừng đạt những giá trị cao. Thời gian nhận tác phẩm dự thi: Từ ngày ra thông báo đến 16g00, ngày 27/09/2012 (các tỉnh căn cứ theo dấu Bưu điện). Thành viên Ban tổ chức và thể lệ có ghi đầy đủ thông tin, nếu như tác giả Lê Xuân chưa rõ có thể tìm đọc lại Thông báo số 1 nói về cuộc thi thơ trên. Mà sự liên kết thi luân phiên thơ, bút kí, truyện ngắn mỗi năm một tỉnh trong vùng sẽ đăng cai đã có “định ước” từ trước. Nay đã qua vạch tháng 6 năm 2013. Cho nên việc in thơ “Cúi chiều nhặt sóng” trên giấy tờ ghi là xong vào tháng 02-2013 nhưng thực tế là cuối tháng 5-2013 mới tiến hành hoàn tất in xong, Hội VHNT Tiền Giang lại sợ hết hạn giấy phép in ấn thì tiếc cho một hội viên tích cực và đam mê thi ca. Đây là trường hợp không cố tình sai hoặc không thể nói là phạm quy.
Thiết nghĩ lần nào ĐBSCL tổ chức thi văn chương cũng “lùm xùm”, điều ấy đáng buồn. Cũng không thể nói cuộc thi thơ chưa có những người là hội viên Hội Nhà văn Việt Nam, nhà thơ chuyên nghiệp dự thi… Hoặc chỉ có vài trường hợp phạm quy mà quy kết hết về cuộc thi qua cách tính phần trăm của tác giả bài viết thì e rằng nó mang tính chủ quan. Làm sao tác giả bài viết “Đôi điều về cuộc thi thơ ĐBSCL lần V” biết và đọc hết gần 600 bài thi của ngần ấy thí sinh thi của 13 tỉnh ĐBSCL? Nếu biết hết hoặc rõ thì hẳn nhiên nói sẽ chuẩn và không mang tính dự phỏng.
Văn chương không như bài toán cần tính chính xác cộng trừ nhân chia theo phép tính nhưng hay hay dở điều ấy cũng tùy vào sở thích, quan điểm,… của các vị giám khảo và chủ trương của cuộc thi và tùy vào vùng miền. Đây chỉ là cuộc chơi thôi mà! Ai thích thì thi, ai không thích thì thôi! Cần gì phải gióng giã lòng nhau cho thêm đau bàn phím…
“Tôi không dám nói là các nhà thơ chuyên nghiệp “nhường sân chơi này cho các bạn trẻ và những cây bút nghiệp dư”. Song, tôi vẫn muốn các nhà thơ là hội viên Hội Nhà văn Việt Nam ở ĐBSCL nên tham dự để khích lệ, động viên phong trào, nhất là để cho lớp trẻ học tập các nhà thơ.”. Đọc đoạn kết của Lê Xuân tôi cứ mãi ngẩn ngơ. Ôi! Học toán, học văn chương ở nhà trường thì được, thì dễ chứ mà học tập các nhà thơ là học gì? Học làm thơ ư? - Khó lắm! Học nhân cách của nhà thơ ư? - Càng khó thay!
Ngoài bẩm sinh, thiên phú thì mỗi cá nhân tự mài dũa tôi rèn nhiều mới ra cái gọi là văn chương. Mà đâu cứ hễ ai viết dăm ba câu, vài ba bài thơ đã là nhà thơ! Còn thế nào là chuyên nghiệp và nghiệp dư thì xin hẹn bàn vào dịp khác vậy.
Tác giả: Thiên Thượng Hỏa