Cuộc chiến gian nan với 'thần chết của voi'

Một thành viên của lực lượng bảo vệ voi phục kích bọn săn trộm tại Kenya. Ảnh: kws.org.

Chợ Lekki trong thành phố Lagos, Nigeria là nơi người ta có thể mua mọi sản phẩm từ ngà voi. Các nhà buôn địa phương mời chào khách bằng từ “xiang ya” (tiếng Trung Quốc phổ thông, nghĩa là "ngà voi"). Vô số mặt hàng chạm khắc được làm từ ngà voi như vòng, lược, đũa và các chuỗi hạt hiện diện trong chợ. Hai chiếc ngà voi nguyên vẹn được rao bán với giá 400 USD/kg. Khi khách hỏi người bán hàng rằng anh ta có bao nhiêu kg ngà voi, người đó đáp rằng anh ta có thể cung cấp hơn 100 kg, BBC đưa tin.

Sự thịnh vượng của Trung Quốc cùng với một làn sóng lớn công nhân và các nhà đầu tư nước này trên khắp châu Phi đã khiến nhu cầu đối với ngà voi tăng vọt trên lục địa đen.

Kenya là một trong số những quốc gia đang thực hiện những biện pháp chống nạn săn trộm voi hiệu quả nhất châu Phi.

Ngoài lực lượng bảo vệ đông vật hoang dã Kenya (thuộc chính phủ), cộng đồng địa phương và các nhà bảo tồn tư nhân cũng đang thành lập những đội kiểm lâm vũ trang. The Northern Rangelands Trust là một tổ chức như vậy.Tổ chức này có một “đội phản ứng nhanh” gồm 12 người đàn ông được trang bị súng. Họ cắm trại trên vùng đất đầy bụi gai ở phía bắc Kenya, theo dõi những đàn voi và lần theo dấu vết những kẻ săn trộm.

“Đội phản ứng nhanh” thực chất là một lực lượng bán quân sự do nhà nước cấp phép. Ông Jackson Loldikir, chỉ huy đội phản ứng nhanh, cùng đồng đội mặc quần áo ngụy trang và mang theo những khẩu súng trường Kalashnikov.

Công việc của họ rất nguy hiểm. Trong một chuyến tuần tra gần đây, một đàn voi đã đuổi theo họ vì sợ hãi. Một thành viên trong đội phải bắn chỉ thiên để tránh nguy cơ bị voi giẫm đạp.

Ông Loldkir cho biết, bắt giữ những kẻ săn trộm là công việc lãng phí thời gian, bởi chúng hiếm khi bị truy tố và có thể thoát tội bằng cách nộp một khoản tiền phạt nhỏ. Vì thế Loldkir và đồng đội của ông cho rằng họ phải áp dụng những biện pháp quyết liệt hơn.

“Khi gặp một kẻ săn trộm, chúng tôi sẽ bắn hắn. Đó là cách duy nhất để bảo vệ động vật hoang dã. Vào tháng năm, chúng tôi đã đối đầu với 5 tên săn trộm sau khi nghe tiếng súng. Do những tên này đã giết một con voi nên chúng tôi buộc phải nhả đạn. Chúng tôi đã hạ gục một tên và thu giữ hai khẩu súng. Một người trong số chúng tôi cũng bị thương”, Loldkir kể.

Bị thương, thậm chí cái chết, không phải là điều xa lạ đối với cả những kẻ săn trộm voi và những người bảo vệ voi. Tuy nhiên, dường như những kẻ săn trộm không nao núng trước những biện pháp cứng rắn của nhà chức trách. Các nhà bảo tồn ở Kenya cảnh báo rằng với tốc độ tàn sát voi như hiện nay, loài voi có thể sớm biến mất hoàn toàn khỏi thế giới tự nhiên.

“Nếu giá ngà voi tiếp tục tăng và việc giết hại voi vẫn tiếp diễn, trong vòng 15 năm tới, voi sẽ biến mất hoàn toàn ở phía bắc Kenya. Ở những nơi mà voi không được bảo vệ, người ta sẽ tiếp tục giết chúng, bởi chúng là loài vật có giá trị”, ông Ian Craig, người điều hành tổ chức The Northern Rangelands Trust, dự báo.

Những sự việc đang xảy ra tại Kenya cũng sẽ tái diễn ở những quốc gia châu Phi khác. Tại lục địa đen, nơi súng, đạn xuất hiện khắp nơi và tình trạng nghèo đói lan tràn, khoản tiền từ việc săn voi là mối lợi lớn đến nỗi người ta có thể bất chấp rủi ro để hạ sát chúng.