Quy định phạt xe không chính chủ có thể sớm 'lạc hậu'

Giữa tháng 10/2012, Chính phủ ban hành Nghị định 71 về xử phạt vi phạm hành chính trong giao thông đường bộ. Có 6 nhóm vi phạm được điều chỉnh mức phạt tăng 6 lần so với trước đây. Mức phạt đối với người không sang tên đổi chủ cho ôtô từ 6 đến 10 triệu đồng và 1 triệu đồng với xe máy, áp dụng từ 10/11/2012.

Cảnh sát giao thông sẽ kiểm tra xe chính chủ hay không sau khi xử phạt các hành vi vi phạm giao thông. Ảnh: Bá Đô

Ngay khi ban hành, quy định này đã vấp phải sự phản ứng. Theo điều tra xã hội học của Ủy ban An toàn giao thông quốc gia, khoảng 40% phương tiện đang lưu hành là không chính chủ.

Các chuyên gia giao thông cho rằng, nguyên nhân khiến người dân không chuyển quyền sở hữu xe là do thủ tục hành chính phức tạp. Việc Bộ Công an quy định phải có giấy tờ mua bán của chủ đầu tiên chiếc xe, hộ khẩu... khiến nhiều người không thể hợp thức hóa việc sang tên xe đã sử dụng qua nhiều đời chủ. Ngoài ra, mức phí trước bạ khi sang tên ôtô cũ tại các thành phố lớn tới 12% được coi là khá cao.

Tháng 12/2012, Chính phủ đã yêu cầu hai bộ Công an, Tài chính sửa đổi thủ tục hành chính, tạo điều kiện cho người dân đi sang tên đổi chủ phương tiện. Tháng 3/2013, Bộ Công an ban hành thông tư 11 hướng dẫn cảnh sát giao thông thực hiện xử phạt người không sang tên đổi chủ phương tiện và thông tư 12 hướng dẫn người dân sang tên phương tiện.

Theo thông tư 11 và 12, từ 15/4, cảnh sát giao thông sẽ phạt hành vi không sang tên đổi chủ xe khi làm lại đăng ký, cấp biển số, giải quyết tai nạn, điều tra án hình sự... Các xe đã sử dụng qua nhiều đời chủ mà chưa chuyển tên, không có giấy mua bán của chủ đầu tiên vẫn được hợp thức hóa trong thời gian 30 ngày. Tuy nhiên, đến nay, Bộ Tài chính vẫn chưa thông qua mức điều chỉnh phí trước bạ để tạo thuận lợi cho người dân đi sang tên đổi chủ xe.

Trong khi thông tư 11, 12 của Bộ Công an đang vấp phải những ý kiến trái chiều thì Bộ Giao thông Vận tải tiếp tục xây dựng dự thảo Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, đường sắt (thay thế Nghị định 71), có hiệu lực từ 1/7.

Bộ trưởng Giao thông Đinh La Thăng cho rằng, quy định xử phạt không chuyển quyền sở hữu phương tiện đã có, song quá trình thực hiện cho thấy tính khả thi không cao nên đề nghị không đưa vào dự thảo. Khi nào các cơ quan nghiên cứu biện pháp xác minh nguồn gốc xe tốt hơn thì sẽ đưa quy định này vào.

Trao đổi với VnExpress, ông Nguyễn Hoàng Hiệp, Phó chủ tịch Ủy ban An toàn giao thông quốc gia cho biết, nếu Chính phủ không đưa nội dung phạt xe không chính chủ vào nghị định thì tất yếu Bộ Công an sẽ phải bỏ quy định xử phạt hành vi này. Tuy nhiên, người dân vẫn cần chuyển tên phương tiện để bảo vệ quyền lợi của mình.

Còn Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Ôtô Việt Nam Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, hiện nay Bộ Tài chính chưa điều chỉnh mức phí trước bạ phương tiện nên chưa tạo điều kiện cho người dân đi làm thủ tục sang tên chính chủ. Do vậy thông tư 11 của Bộ Công an quy định phạt xe không chính chủ từ ngày 15/4 là vô lý, bất cập.

"Hai bộ phải cùng vào cuộc mới tháo gỡ khó khăn cho dân, vì thủ tục hành chính rườm rà, phí trước bạ quá cao nên người dân mới không sang tên. Trong khi Bộ Tài chính chưa thay đổi mức phí trước bạ thì Bộ Công an đã tiến hành phạt chủ xe là vô lý. Các chính sách chưa được hoàn thiện mà đã xử phạt là gây khó cho dân", ông Hùng nói.

Lãnh đạo Hiệp hội Vận tải ôtô đề nghị dỡ bỏ nội dung xử phạt xe không sang tên phương tiện ra khỏi dự thảo Nghị định xử phạt vi phạm hành chính, bởi hành vi này không thuộc lĩnh vực giao thông đường bộ mà thuộc lĩnh vực phí và lệ phí, chủ xe không chuyển tên phương tiện là hành vi trốn thuế.

Nếu Chính phủ thông qua dự thảo Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, đường sắt, trong đó không quy định xử phạt hành vi không chuyển quyền sở hữu phương tiện thì thông tư 11 của Bộ Công an sẽ chỉ có hiệu lực từ 15/4 đến 1/7.