'Kho cổ vật 500 năm' vẫn chưa được khai quật

Bát cổ men nâu tìm thấy dưới con tàu cổ đắm ở vùng biển Bình Châu. Ảnh: Trí Tín.

Theo kế hoạch phê duyệt ban đầu của UBND Quảng Ngãi, công tác khai quật khảo cổ từ con tàu đắm tại vùng biển Bình Châu, huyện Bình Sơn, diễn ra trong 2 tháng (từ 25/2 đến 25/4) trên diện tích 600 m2, kinh phí hơn 40 tỷ đồng do Công ty TNHH Đoàn Ánh Dương chi trả. Nhưng sau khi trình phương án, đơn vị trúng thầu vẫn án binh bất động dù trước đó khẳng định sẽ khai quật tàu trong 20 ngày.

Trao đổi với VnExpress, Bí thư Đảng ủy xã Bình Châu Lê Văn Nguyên cho hay, nhiều lần tỉnh họp chỉ đạo khai quật khẩn cấp con tàu cổ, nhưng nhà thầu cứ ì ạch mãi chưa xong. Để đảm bảo an ninh trật tự, chính quyền phân công các hội, đoàn thể về khu dân cư vận động, tuyên truyền người dân cả ngày lẫn đêm không xâm phạm đến di sản quốc gia. "Việc chậm khai quật cổ vật vừa làm khổ cho chính quyền địa phương vừa gây bất tiện cho người dân ra vào neo đậu tàu thuyền tại đây", ông Nguyên nói.

Lý giải về vấn đề này, ông Đoàn Sung, Cố vấn Công ty TNHH Đoàn Ánh Dương thừa nhận, sở dĩ chưa khai quật tàu cổ vật là do người dân luôn ngăn cản và thời tiết xấu, biển động sóng cao hơn 2 mét. "Lẽ ra ngày 9/4 chúng tôi làm lễ động thổ, sau đó khai quật luôn. Nhưng lại thêm đợt không khí lạnh tăng cường khiến phương tiện không thể cập vào được nên phải dời đến ngày 15/4", ông Sung nói.

Theo ông Sung, việc khai quật sẽ không sử dụng thợ lặn mà làm đê chắn sóng để vây thành đê cho khoảng 300 m2, kết hợp với bao polyte để vây quanh, ngăn không cho nước tràn vào. Sau đó sẽ bơm nước từ khu vực tàu cổ bị đắm ra để các nhà khoa học khai quật như trên cạn. Toàn bộ công việc sẽ mất khoảng 25 ngày.

Tàu chứa "kho cổ vật 500 năm" bị đắm ở gần bờ vùng biển Bình Châu. Ảnh: Trí Tín.

UBND Quảng Ngãi vừa chỉ đạo Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch họp với các ngành chức năng, lập biên bản cụ thể để xác định nguyên nhân chậm, trách nhiệm chi trả kinh phí bảo vệ an ninh, trật tự tại điểm khai quật, mức độ vi phạm hợp đồng đã ký kết giữa Sở Văn hóa với Công ty TNHH Đoàn Ánh Dương.

Theo các chuyên gia giám định cổ vật, con tàu đắm dài 22 m, ngang 4,8 m, có niên đại vào cuối thời Nguyên (Trung Quốc) thế kỷ 14. Có khoảng 40.000 cổ vật bên trong con tàu. Sau khi trục vớt và đem bán đấu giá có thể thu hơn 54 tỷ đồng. Kết thúc khai quật, xác tàu cổ và các cổ vật độc bản sẽ được giữ lại để trưng bày phục vụ khách tham quan, nghiên cứu.