Nghệ sĩ kinh doanh nghệ thuật: Không dễ

Cái lợi đầu tiên của việc NS kinh doanh nghệ thuật chính là việc họ tận dụng sở trường, tên tuổi của mình một cách triệt để nhằm thu hút “khách hàng”. Trong số này có thể kể: DV Ngô Thanh Vân, kiện tướng dance sport Khánh Thy, NSƯT Tạ Minh Tâm, DV Hoàng Mập, DV Hồng Ánh… Trước đó một thời gian là NSƯT Hồng Vân, DV Mỹ Uyên, đôi DV Thành Hội – Ái Như, Hạnh Thúy, CS Thanh Thảo, CS Đàm Vĩnh Hưng, CS Nguyễn Phi Hùng, người mẫu Xuân Lan, DV Nguyễn Lê Việt Anh, DV Chiều Xuân…

Tuy nhiên, việc kinh doanh không hề đơn giản và suôn sẻ. Ở thời điểm mới bắt đầu, hầu hết NS đều gây được sự chú ý của báo giới và công chúng. Thế nhưng, càng về sau, khi sức hút của “tính thời sự” đã qua, chỉ những người thực sự giỏi kinh doanh, giỏi quản lý mới có thể giữ được sự nghiệp kinh doanh.

NSƯT Hồng Vân (Sân khấu (SK) Kịch Phú Nhuận) là một trong số hiếm hoi NS kinh doanh nghệ thuật thành công nhất hiện nay. Thế nhưng, chị quan niệm: “Tôi không bao giờ nghĩ làm nghệ thuật có thể làm giàu được. Kinh doanh nghệ thuật mang lại nhiều rủi ro cho nhà đầu tư”.  Trên thực tế, hiện nay, NS Hồng Vân tuy chưa làm giàu như chị nói, nhưng cũng đã lo được đời sống cơm áo gạo tiền cho NS ở ba điểm diễn của SK Kịch Phú Nhuận với khoảng 50 DV: “Tôi có trách nhiệm lo cho họ sống được với nghề. Mục đích kinh doanh của tôi là như vậy”.

Tuy không trực tiếp lo cơm áo gạo tiền cho DV vì phần này đã có nhà đầu tư lo, nhưng cặp NS Thành Hội và Ái Như cũng “nhức đầu” không kém khi đứng ra thành lập SK Kịch nói Hoàng Thái Thanh… ĐD – DV Ái Như thành thật: “Chúng tôi phải lo đủ thứ. Làm gì cũng phải tính toán cẩn thận. Khâu kịch bản thì nghĩ làm sao hợp với chất của SK mình, nhưng cũng phải kéo được khán giả đến xem. Làm kịch phải tỉ mỉ, tập tuồng kỹ lưỡng đâu vào đó nhưng phải sắp xếp khoa học, hợp lý để tiết kiệm công sức của DV… Rồi lại phải tính toán để làm sao thu hồi vốn và giúp anh em có cuộc sống tương đối…”.

Bí quyết thành công chung với những nghệ sĩ kinh doanh nghệ thuật chính là ở sự “bắt buộc phải tỉnh táo, đóng vai nào thì trọn vẹn với vai ấy trong cuộc đời”. DV– CS Ngô Thanh Vân, khi mở trường đào tạo DV VAA, đầu tư vào phim Bẫy rồng với tư cách nhà sản xuất đã trăn trở: “Là DV thì chỉ đi đóng phim thôi, xong phim là xong, còn là nhà sản xuất thì phim chiếu xong rồi vẫn còn phải suy tính”. Tách biệt giữa hai con người NS và doanh nhân là việc không hề đơn giản nhưng “buộc phải làm được thì mới kinh doanh tốt được”. NS Hồng Vân cho biết: “Phải tỉnh táo để cân đo đong đếm hiệu quả từ phía khán giả cùng trăm thứ khác… Nếu không tỉnh táo và rạch ròi được, người NS sẽ không quản lý và kinh doanh tốt được”. 

Hoa hồng đẹp thật nhưng cũng có không ít gai nhọn. Và, các NS kinh doanh nghệ thuật đã nếm ít nhiều gai nhọn ấy. Trường hợp của CS Thanh Thảo là một ví dụ. Vụ việc lùm xùm giữa cô với cô học trò Trương Quỳnh Anh đã khá dai dẳng trên báo chí. Người mẫu Xuân Lan, khi làm giám đốc Công ty Lala, cũng từng “bầm giập” với “tố cáo” của người mẫu Phi Thanh Vân về việc cô chèn ép cô này... 

Có thể nói, hấp lực từ việc kinh doanh nghệ thuật với NS cũng như đóa hồng gai đang chờ người hái. Người bản lĩnh sẽ hái được hoa, tránh được gai và ngược lại.