Vượt lên chính mình có “em song sinh”?

Ra đời từ năm 2005, Vượt lên chính mình (VLCM) đã trở thành một “thương hiệu” dành cho người nghèo, đồng thời cũng “ghi dấu” diễn viên Quyền Linh - người đồng hành với VLCM suốt tám năm qua, trở thành “bạn của người nghèo”. VLCM được phát sóng trên kênh 7 Đài Truyền hình TP.HCM (HTV7), phát lại trên nhiều đài khác như Hà Nội, Huế, Hải Phòng, Bình Phước, Bến Tre…, trong đó có cả Đài PT-TH Vĩnh Long (THVL1).

Tuy nhiên, từ đầu năm 2012, THVL1 không còn phát sóng VLCM, mà thay vào đó là Cùng vượt lên chính mình (CVLCM) do chính đài này sản xuất. Thêm CT dành cho người nghèo là điều đáng mừng, nhưng điều cần nói ở đây là CVLCM giống với VLCM đến gần 90% từ nội dung, cách thức thực hiện. Ngoài việc thêm chữ Cùng, CVLCM chỉ khác ở chỗ hai gia đình nghèo tranh tài trong 1 phút 30 giây, còn VLCM chỉ có một gia đình thi tài với chiếc đồng hồ. Cách dẫn dắt câu chuyện, cách trang trí sân khấu ngoài trời và cả cách pha trò của người dẫn chương trình cũng không khác nhau mấy.

Cả hai đều là CT hỗ trợ vốn cho người nghèo, đều xuất phát từ ý tưởng giúp đỡ người nghèo có vốn làm ăn. Càng nhiều CT nhân đạo thì khán giả càng vui và ủng hộ. Thế nhưng, việc giống nhau giữa hai CT do hai nơi độc lập sản xuất khiến người xem dễ nhầm lẫn. Nói CVLCM và VLCM là một thì không đúng, nói CVLCM vi phạm bản quyền cũng khó, vì có sự khác nhau cơ bản về nội dung, nhưng rõ ràng, hai CT giống nhau một cách khó hiểu.

Hai chương trình có sự giống nhau khoảng 90%

Sau một năm im lặng, Công ty cổ phần Lasta - “cha đẻ” của VLCM cho biết, sẽ có phản ứng cụ thể trong thời gian sắp tới. Trước đó khá lâu, Lasta đã có công văn gửi Tỉnh ủy Vĩnh Long thông báo sự việc trên nhưng không nhận được bất kỳ sự phản hồi nào. Với quan điểm không làm lớn chuyện, nhưng chính động thái đi đăng ký bản quyền CT CVLCM của Đài PT-TH Vĩnh Long đã làm Lasta có thái độ quyết liệt hơn. Ông Trần Minh Tiến - Tổng giám đốc Lasta cho biết: “Nội dung có thể na ná nhưng thà rằng họ đặt tên khác cho CT, đừng dính gì đến bốn chữ VLCM. Với mục đích giống nhau, cùng giúp người nghèo nên chúng tôi đã ngó lơ thời gian qua, tuy nhiên, làm gì cũng phải có giới hạn và rõ ràng”.

Đi tìm câu trả lời từ “người trong cuộc” mới hay THVL1 cũng có “nỗi khổ” riêng. Trước đó, cùng với một số đài khác, THVL1 đã ký hợp đồng cùng đầu tư phát sóng, chia sẻ format VLCM với HTV, chấp nhận phát sóng sau HTV một ngày. Đang phát sóng VLCM đến giữa năm thứ bảy thì THVL1 nhận được công văn từ HTV thông báo sẽ ngưng cung cấp CT cho đài.

Bất ngờ vì rơi vào thế bị động, trước nhu cầu và thắc mắc của khán giả, phía THVL1 đã tự sản xuất một CT mang tên CVLCM. Ông Lê Quang Nguyên, Giám đốc Đài cho biết: “Chúng tôi bị ngưng ngang mà không có lý do chính đáng nên buộc lòng phải có một CT xã hội khác trám sóng. Chúng tôi cũng rất cân nhắc về tên gọi, có suy nghĩ đến nhiều cái tên đặt cho CT, nhưng cuối cùng dựa vào nội dung tranh tài giữa hai gia đình mới quyết định gọi là CVLCM”. Ông Nguyên khẳng định ông không nghe nói gì về công văn từ phía Lasta.

Về phía HTV, ông Phạm Bá Minh - Trưởng ban Khoa giáo, người đại diện bộ phận chịu trách nhiệm về CT VLCM giải thích ngắn gọn: “Đài PT-TH Vĩnh Long không làm đúng như hợp đồng nên chúng tôi cắt”. Tuy nhiên, ông Minh cho biết thêm: “Nếu bây giờ có thương lượng lại thì cùng làm cũng không có vấn đề gì”.