Khám phá Đảo Ba Mùn (Quảng Ninh)

Trước đây Ba Mùn còn được gọi là đảo Thú, vì trên đảo có rất nhiều thú rừng. Hiện nay thú rừng trên đảo còn rất ít do sự săn bắn bừa bãi của con người. Từ khi VQG BTL được thành lập (năm 2001), công tác bảo vệ rừng được thực hiện nghiêm ngặt. Qua những cuộc khảo sát, có nhiều dấu vết cho thấy sự tồn tại của các loài thú hiếm ở nước ta còn ở Ba Mùn, như báo lửa, lợn rừng, nhím, cầy hương v.v... Đặc biệt là lợn rừng, trước đây lợn rừng chiếm riêng một phần đảo của Ba Mùn, chúng đào ổ dưới đất đồi để sinh sống (vì thế khu vực này được gọi là khu Ổ Lợn, vụng biển ở đây được gọi là vụng Ổ Lợn). Vụng Ổ Lợn cách bến Cửa Đối (xã Minh Châu) không xa, nhưng nhiều khi ở Cửa Đối sóng dữ dội thì vụng Ổ Lợn vẫn êm ả, nên bà con ngư dân vẫn thường chọn nơi này để tránh bão. Cũng do sóng yên biển lặng, vụng Ổ Lợn là nơi câu mực đêm rất lý tưởng. Không những thế, đi câu mực đêm ở vụng Ổ Lợn, ta còn được ngắm bầu trời đêm trên vịnh Bái Tử Long rất thú vị, nó giống như 2 bầu trời sao. Bầu trời ở dưới nước được thắp sáng bởi hàng triệu loài hải sản có lân tinh lung linh trong đêm tối…

Từ bao đời nay, Ba Mùn đã được ví như bức tường thành khổng lồ, che chắn gió bão cho huyện Vân Đồn. Ở 2 phía của đảo là 2 cảnh đối lập nhau về sóng triều; nếu phía Đông đảo sóng biển ầm ầm bọt nước tung trắng xoá, thì phía Tây đảo sóng lại chỉ lăn tăn. Chính vì địa hình, địa lý có nhiều nét riêng mà Ba Mùn là nơi cư trú của nhiều loài động vật. Theo các cán bộ VQG BTL thì Ba Mùn là khu bảo tồn động vật hoang dã lớn nhất vùng Đông Bắc nước ta. Ngoài những động vật còn tồn tại và sống tự nhiên trên đảo, năm 2006 và 2007, mỗi năm VQG BTL thả hàng trăm con khỉ đuôi dài lên đảo Ba Mùn. Đây là số khỉ Hải quan Quảng Ninh thu được của lâm tặc, giao cho VQG BTL chăm sóc chúng khoẻ mạnh rồi thả chúng sống tự nhiên trên đảo. Năm 2008-2009, từ nguồn vốn của Trung ương, VQG BTL đã xây dựng Trung tâm cứu hộ động vật hoang dã Ba Mùn với diện tích 1 ha và một con đường dài khoảng 20km chạy theo chiều dài của đảo. Trung tâm cứu hộ động vật hoang dã Ba Mùn sẽ là nơi tiếp nhận những động vật hoang dã mà các cơ quan chức năng trong tỉnh thu lại được của lâm tặc, sau khi chăm sóc chúng khoẻ mạnh, sẽ đem thả chúng về với tự nhiên. Còn con đường mới được hình thành tạo sự thuận lợi cho việc tuần tra bảo vệ rừng của lực lượng kiểm lâm trên đảo. Đồng chí Hoàng Đình Khánh, Trạm trưởng Trạm kiểm lâm Ba Mùn cho biết: "Trước đây khi chưa có con đường, việc đi lại tuần tra rất khó, bởi 4 xung quanh là biển, lâm tặc trà trộn với ngư dân đánh bắt hải sản, có thể cập bờ bất cứ chỗ nào. Từ khi có con đường, công tác đảm bảo an ninh trên đảo thuận tiện hơn rất nhiều".

Đi trên con đường mới, một thiên nhiên rộng lớn được mở ra hai bên đường, ta dễ dàng bắt gặp những con đại bàng núi sải cánh dài đang ăn quả cây, hay nhiều loại động vật, thực vật lạ mà ở nơi khác rất hiếm gặp. Theo các cán bộ VQG BTL thì trong toàn bộ quần thể VQG BTL gồm 40 hòn đảo lớn nhỏ, có tới 780 loài thực vật bậc cao, đa phần tập trung tại đảo Ba Mùn.

Được biết, trong tương lai không xa, cùng với sự phát triển du lịch của xã đảo Minh Châu, Ba Mùn sẽ trở thành điểm đến hấp dẫn của du khách với nhiều hoạt động thú vị như khám phá rừng tự nhiên trên đảo, xem động vật hoang dã ở Trung tâm cứu hộ động vật hoang dã Ba Mùn, câu mực trên vụng Ổ Lợn v.v...