Người đàn bà chung sống với hàng nghìn hài cốt

Đến tận bây giờ, những gì xảy ra trong cuộc thảm sát đó đã hằn sâu và như thước phim quay chậm trong từng lời kể của người đàn bà sinh năm 1939. Đó là năm 1977 quân Pol Pot tràn qua biên giới, nã đạn pháo và tập kích bắn giết vô cớ những thường dân vô tội tại 8 tỉnh biên giới Tây Nam. Trong đó làng Ba Chúc của bà, cách biên giới Tây Nam chỉ 7 km, trở thành mục tiêu của đội quân diệt chủng.

Chúng liên tục gây tội ác trên dưới 30 lần trong một khoảng thời gian ngắn, làm cho người dân phải tháo chạy vào khu vực núi Tượng gần đó để ẩn náu. Theo tư liệu lưu trữ thì giai đoạn gây tội ác kinh hoàng nhất của đội quân Pol Pot là từ ngày 18/4 đến ngày 30/4/1978 với 3.157 người dân phải bỏ mạng, trong đó có đến 100 người trong dòng họ của bà Nga, riêng gia đình bà tất cả 37 người.

Khi nhắc lại ngày đau đớn đó, đôi mắt bà Nga ngân ngấn nước mắt: “Chúng tràn lên núi lùng sục, vây hãm truy sát người dân, bắt được ai là tra tấn man rợ, sát hại với những cách dã man nhất, đa phần là phụ nữ và trẻ em. Riêng phụ nữ thì bị hãm hiếp trước khi bị chết tức tưởi. Ban đêm chúng cũng tràn xuống làng ngang nhiên cướp phá, giết hại không chừa một ai”.

Bà Hà Thị Nga, nhân chứng về những tội ác kinh hoàng do Pol Pot gây ra ở An Giang. Ảnh: An ninh thủ đô.

Khi ấy bà Nga đã 39 tuổi làm nông cùng với chồng để nuôi 6 mặt con. Khi cuộc thảm sát xảy ra, bà đã chứng kiến những người thân yêu nhất bị chết thảm. Từng cơ thể của những đứa con bị xé toạc, bị đập đầu và chúng kêu cứu trong tuyệt vọng “má ơi! cứu con!”, nhưng bà không làm gì được. Sự thoát chết của bà có phần kỳ lạ. Khi đó bà cố rướn người che chở cho những đứa con, nhưng lực bất tòng tâm. Bà bị bắn một viên đạn xuyên qua cổ họng. Trước khi bỏ đi, một tên Pol Pot còn dùng đá đập vào đầu làm bà bất tỉnh.

“Khi tôi tỉnh lại trời xế chiều, thi thể các con, người thân nằm la liệt. Tôi bắt đầu chạy trốn”, bà kể. Đó là 12 ngày dài nhất trong lịch sử của đời bà khi phải trốn chui, trốn lủi, ban ngày ẩn nấp trên núi Tượng, đêm thì đi lang thang như người mất hồn. Trong 12 ngày đêm, bà đã biết bao lần đối mặt với Pol Pot nhưng may mắn là chúng không phát hiện ra. Kỳ tích hơn nữa là những vết thương trên cơ thể bà, dù không thuốc men, phải lội trong cảnh bùn lầy nhơ nhớp thế nhưng tự dưng lành lại. Thoát được cuộc truy cùng, diệt tận ấy, bà Nga đã được cứu chữa.

Một năm sau, năm 1979, chính quyền và nhân dân tỉnh An Giang đã xây dựng khu nhà mồ Ba Chúc hay còn gọi là khu chứng tính tội ác Pol Pot, rộng trên 3.000 m2 để tưởng nhớ những thường dân vô tội chết thảm trong cuộc thảm sát, cũng như lên án tội ác của quân diệt chủng để nhân dân cả nước và những người yêu chuộng hòa bình trên thế giới biết. Ở Việt Nam này, có một đám giỗ tập thể lớn nhất, đó chính là ngày giỗ của hàng nghìn người dân vô tội đã mất dưới bàn tay của Pol Pot ở làng Ba Chúc.

Hàng năm biết bao lượt du khách trong và ngoài nước tìm đến khu di tích nhà mồ Ba Chúc để tham quan, để biết về tội ác của đội quân diệt chủng một thời. Dưới cái nắng nóng hay mưa rả rích của trời miền Tây, du khách hay tìm đến quán nước xập xệ cách khu di tích không bao xa để trú tạm hoặc uống nước. Ít ai biết, cái quán nhỏ đó là nơi trú thân của bà Nga, người canh nhà mồ Bà Chúc kể từ khi nó được xây dựng đến nay.

Bà Nga kể, khi hài cốt đưa về tập trung, nhiều người còn sống sót như bà không chứng kiến nổi cảnh tượng hãi hùng đã bỏ đi biệt xứ. Chỉ có bà là ở cạnh bên những bộ hài cốt cho đến khi được chuyển vào khu nhà mồ. "Ban đầu khi mới chuyển về tôi biết rõ đâu là hài cốt của chồng, của con, nhưng sau đó hài cốt được sắp xếp lại. Đến giờ tất cả những người an nghỉ ở đây đều là người thân của tôi cả”, bà nói.

Giải thích lý do ở lại vùng đất gợi nhớ nỗi đau quá khứ, bà trần tình: “Ở đây có chồng, có con tôi. Họ cần tôi có mặt để chăm sóc. Tôi ở đây cảm thấy bình yên và làm tất cả để trọn chữ tình với những người đã khuất bóng”. Cứ thế bà tự nguyện ở lại và làm người giữ gìn khu nhà mồ này suốt 35 năm qua, không đòi hỏi lương hay bất kỳ quyền lợi nào.

Hàng ngày vào mỗi buổi sáng bà ra khu nhà mồ quét dọn, hương khói đầy đủ rồi quay về quán nước của mình buôn bán mưu sinh. Tối đến thi thoảng bà ra khu nhà mồ cầu nguyện, khấn vái cho những người thân. Bà kể, thời điểm bận rộn nhất có lẽ là tháng tư này, bởi đây là ngày giỗ tập thể cho hơn nghìn người thân của bà.

Khi vào quán nước của bà, ai cũng thấy tài sản hiện giờ quý giá nhất là chồng mâm hơn 80 chiếc và chồng chén đĩa cao ngất, bởi đó là những vật dụng bà làm giỗ hàng năm. Rất nhiều lần có những đoàn nhà báo trong nước và quốc tế đến lật lại hồ sơ của vụ thảm sát ngày xưa. Họ đều tìm đến bà Nga để nghe kể lại chuyện quá khứ hãi hùng và nhờ bà chỉ dẫn cho những cảnh quay sống động. Bà lặng lẽ đáp ứng các yêu cầu, bởi theo bà đó cũng là nhiệm vụ để cho người dân khắp nơi biết về tội ác của Pol Pot.

Bà Nga chỉ mong sống lâu để chăm sóc cho những người thân đang ở nhà mồ, khi chết bà cũng mong được ở gần họ.

Theo An ninh thủ đô