'CNTT là con đường ngắn nhất để phát triển đất nước'

Sự kiện lớn nhất của ngành công nghệ Việt Nam năm nay không chỉ là nơi hội tụ của những người hoạt động trong lĩnh vực này mà còn chứng kiến sự tham gia của rất nhiều lãnh đạo, chuyên gia của các ngành khác từ giáo dục, y tế cho tới ngân hàng. Họ tới đây để tìm kiếm thông tin, giải pháp và hiểu rõ hơn về khả năng giúp nâng cao năng lực cạnh tranh cho mọi ngành, mọi lĩnh vực bằng công nghệ thông tin.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định Vietnam ICT Summit là một sự kiện quan trọng, là cơ hội để thảo luận xu hướng, tầm nhìn, giải pháp nhằm phát triển CNTT phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước: "Diễn đàn năm nay bàn về việc phát huy vai trò của CNTT trong nâng cao năng lực cạnh tranh, tập trung vào các vấn đề xây dựng hạ tầng thông tin quốc gia, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế, cải cách thể chế, đẩy mạnh cải cách giáo dục đào tạo - đây là những vấn đề đang được Chính phủ đặc biệt quan tâm giải quyết".

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng phát biểu khai mạc Vietnam ICT Summit 2013. Ảnh: Phong Anh.

Thủ tướng cho hay, công cuộc đổi mới đã đạt được những thành tựu to lớn, đưa đất nước thoát khỏi tình trạng nước nghèo vươn lên nhóm nước đang phát triển có thu nhập trung bình. Tuy nhiên, đất nước vẫn gặp nhiều khó khăn thách thức. Chính phủ đã có chủ trương xác định CNTT là một trong những động lực quan trọng nhất của sự phát triển, góp phần làm biến đổi sâu sắc đời sống kinh tế xã hội.

"Các bộ, ngành,, lĩnh vực, địa phương và cộng đồng doanh nghiệp, các chuyên gia, các nhà nghiên cứu cùng nâng cao nhận thức, quán triệt quan điểm CNTT là nền tảng của phương thức phát triển mới, phát triển và ứng dụng CNTT trong sản xuất kinh doanh và quản lý, hướng tới mục tiêu nâng cao toàn diện năng lực cạnh tranh quốc gia, coi đây là con đường ngắn nhất để Việt Nam tiến kịp các nước phát triển, tiến kịp thời đại,", Thủ tướng yêu cầu.

Có mặt tại Vietnam ICT Summit 2013, ông Yukio Hatoyama, nguyên Thủ tướng Nhật Bản và hiện là Chủ tịch Viện Cộng đồng Đông Á, đã chia sẻ bài học thành công của nước này khi đề cao vai trò của công nghệ thông tin trong chiến lược phát triển kinh tế. "Sau khi tuyên thệ không bao giờ tiến hành chiến tranh, Nhật Bản đổ nguồn lực vào phát triển kinh tế. Không nói quá rằng chuyên môn công nghệ chính là động cơ dẫn dắt tăng trưởng kinh tế, nhanh chóng biến Nhật Bản thành một trong các nước dẫn đầu công nghệ thế giới", ông Hatoyama nhấn mạnh.

Ngay cả khi bong bóng kinh tế Nhật đã vỡ và tình hình trở nên khó khăn, ngân sách chính phủ không tăng, nhưng chính phủ Nhật Bản vẫn luôn tin tưởng vào sự cần thiết của việc liên tục tăng ngân sách cho khoa học và công nghệ, nền tảng của sức mạnh quốc gia. Luật Khoa học và Công nghệ Cơ bản của Nhật đã có hiệu lực từ 1995. Bên cạnh đó, để triển khai chính sách có hệ thống theo kế hoạch nhằm thúc đẩy khoa học và công nghệ, chính phủ Nhật đã thiết lập Kế hoạch Khoa học và Công nghệ Cơ bản, được làm 5 năm một lần và hiện trong giai đoạn lần thứ tư. 

Ông Hatoyama kể, khi Internet bắt đầu phổ biến, tỷ lệ sử dụng băng rộng thấp với phí rất cao. Do vậy, để biến Nhật Bản thành quốc gia CNTT hàng đầu, chính phủ đã hình thành chiến lược Nhật Bản điện tử (e-Japan), giảm phí truy nhập Internet còn một phần ba so với trước trong vòng bốn năm trong khi tăng số thuê bao Internet tốc độ cao lên 20 lần. Nhờ đó, hạ tầng CNTT Nhật Bản được triển khai rất nhanh chóng.

Trong năm 2006, khi các mục tiêu chính của chiến lược Nhật Bản điện tử về cơ bản đã được thực hiện, chính phủ đề xuất chiến lược u-Japan với mục tiêu chuyển từ hạ tầng chủ yếu dựa trên dịch vụ hữu tuyến sang tạo ra mạng phổ cập kết nối liền mạch dịch vụ hữu tuyến và vô tuyến. Chữ u trong u-Japan không chỉ là phổ cập  (ubiquitous) mà còn là phổ quát (universal), hướng người dùng (user-orientated) và độc đáo (unique). Phổ cập có nghĩa là CNTT-TT kết nối mọi ngõ ngách của cuộc sống hàng ngày, tạo ra xã hội kết nối nơi mà mọi công dân truy nhập mạng mọi lúc mọi nơi và từ bất cứ thiết bị nào. Hơn nữa, chính sách nhằm tạo ra mạng phổ quát, trong nghĩa thúc đẩy tương tác người với người, hướng người dùng theo nghĩa tính đến viễn cảnh của họ và độc đáo trong nghĩa thúc đẩy sức sống cá nhân. Các chính sách này đã tạo ra giá trị mới ở Nhật Bản.

Nguyên Thủ tướng Nhật cho rằng trong lĩnh vực CNTT-TT, điều quan trọng hiện nay đối với Việt Nam là đầu tư tài nguyên vào phát triển nguồn nhân lực sao cho trong tương lai gần, người dân với chính đôi tay mình có thể hiện thực hóa một xã hội mạng phổ cập. "Rõ ràng rằng, đào tạo số lớn kỹ sư CNTT -TT là hết sức quan trọng cho cả phát triển tương lai của Việt Nam cũng như cho công dân được sống với phong cách tiện nghi thoải mái", ông Hatoyama nói. "CNTT-TT không còn nghi ngờ gì nữa sẽ đóng vai trò hết sức quan trọng không chỉ trong thúc đẩy hoạt động xuyên biên giới mà còn tăng cường hơn nữa cộng đồng này. Đó là lý do tại sao Diễn đàn cấp cao hôm nay là đặc biệt quan trọng. Tôi hy vọng có một ngày, tất cả khu vực Đông Á cuối cùng sẽ được liên kết trong một cộng đồng duy nhất". 

Trong khi đó, PGS.TS Trương Gia Bình, Chủ tịch Hiệp hội phần mềm VINASA, nhấn mạnh: "Mục tiêu của ICT Summit 2013 là góp phần đổi mới tư duy, tăng cường nhận thức sâu sắc hơn ở các cấp, các ngành và toàn xã hội về quan điểm xác định CNTT là nền tảng cho phương thức phát triển mới, có tính tất yếu, hướng đến một xã hội tri thức, nâng cao toàn diện năng lực cạnh tranh quốc gia, góp phần tạo sự tăng trưởng nhanh và bền vững. Ứng dụng CNTT phải là yêu cầu bắt buộc trong mọi lĩnh vực, mọi công trình, dự án đầu tư; trước mắt là trong cải cách hành chính, giao thông, y tế, giáo dục, phát triển đô thị. Những yêu cầu này phải được thể chế hóa bằng văn bản pháp luật. Đây là con đường ngắn nhất để các nước đi sau như Việt Nam có cơ hội đuổi kịp các quốc gia phát triển".