Honda và Yamaha - cuộc chiến xe tay ga tại Việt Nam

Triết lý kinh doanh 80% thị trường dành cho kẻ tiên phong không thể áp dụng cho thị trường xe máy Việt Nam, ở phân khúc xe tay ga. Dù Yamaha tiên phong sản xuất xe tay ga, tạo ra một trào lưu tiêu dùng mới, nhưng Honda khôn ngoan đón đầu xu hướng, nhu cầu của khách hàng để tạo ra các sản phẩm tay ga riêng cho mình, tiếp tục cuộc đua song mã khắc nghiệt.

Những năm đầu 2000, xe ga ở Việt Nam được khắc họa bởi những cái tên nhập khẩu đình đám như Honda Spacy, Dylan hay Vespa LX. Nhưng với mức giá ngót nghét cả trăm triệu, rõ ràng đây không phải là đối tượng mà người có thu nhập trung bình có thể hướng tới, thực tế này khiến thị trường xe ga có quy mô rất nhỏ.

Yamaha đã tiên phong đánh mạnh phân khúc này. Sự ra đời của Nouvo năm 2002 có tính chất bước ngoặt lịch sử bởi gợi mở nhu cầu cho khách hàng, và tạo ra một thị trường mới đầy hứa hẹn.

Yamaha Nouvo Limited 2004 dành riêng cho thị trường Việt Nam. Ảnh: Yamaha.

Xe ga không còn quá xa xỉ đối với phần đông người Việt lúc bấy giờ, bởi Nouvo đại diện cho một chiếc xe máy thời trang, dễ vận hành, tiện dụng và mức giá tầm trung chấp nhận được. Chưa dừng lại ở đó, chỉ một năm sau, xe ga giá rẻ, nhỏ nhắn và phong cách Mio ra đời, với mức giá chỉ nhỉnh hơn xe số một chút, Mio tiếp tục đưa Yamaha gia tăng thị phần.

Làn sóng xe ga đến với đối tượng khách hàng trẻ thức tỉnh đối thủ Honda, khiến hãng xe này phải đáp trả bằng những sản phẩm đầu tư kỹ lưỡng. Tháng 10/2006, Honda ra đời Click, mẫu xe ga đối đầu trực tiếp với Yamaha Mio. Ra đời muộn hơn Mio 3 năm, Click có lợi thế nắm bắt tất cả những nhược điểm và ưu điểm của đối thủ, nhờ đó tối đa hóa các tính năng và tiện ích mà thị trường chấp nhận rộng rãi.

Chỉ 9 tháng sau khi có mặt trên thị trường, 47.000 chiếc Click tới tay người tiêu dùng. Nếu Mio với từng mẫu Ultimo, Amore, Classico có thiết kế riêng biệt, ấn tượng phù hợp với từng đối tượng khách hàng nhưng lại hơi nhỏ nhắn, chỉ thực sự phù hợp với mục đích bát phố hoặc đi một mình thì Honda Click tuy không thực sự trau chuốt về thiết kế nhưng vóc dáng tầm trung phù hợp trong nhiều hoàn cảnh.

Trong giai đoạn đầu của cuộc đua tranh, dường như Honda khá thận trọng. Nếu như Click ra đời sau Mio 3 năm thì Air Blade, cái tên khuấy đảo thị trường lại khai sinh năm 2007, sau khi Nouvo tròn 5 tuổi. Lúc đó thiết kế Air Blade được đánh giá cao hơn hẳn phiên bản đương thời của Nouvo là Nouvo Limited dành riêng cho thị trường Việt Nam. Bởi lẽ Air Blade đầy đặn, sắc nét chứ không lỏng lẻo và "gầy" như Nouvo. Tuy nhiên, cuộc lột xác hoàn toàn với phiên bản Nouvo LX năm 2008 đã khiến sự cạnh tranh thực sự nóng trở lại.

Động cơ 135 phân khối, thiết kế trẻ trung, lịch lãm, sang trọng là món quà mà các kỹ sư Yamaha Việt Nam dành tặng người tiêu dùng nhân kỷ niệm 10 năm thành lập. Nhưng dường như Nouvo LX lại kén dáng, bởi thực sự chỉ có thanh niên mới phù hợp nhất với sản phẩm thời trang này. Với người trung tuổi trở lên, sự nhã nhặn nhưng vẫn khỏe khoắn của Honda Air Blade lại chiếm cảm tình hơn, mặc dù khối động cơ chỉ 110 phân khối.

Honda Air Blade 125 bốc “nước hậu” không kém Nouvo. Ảnh: Trọng Nghiệp.

Vài năm trở lại đây, cuộc đua tranh lại chuyển mình theo một hướng khác. Các hãng chấp nhận bỏ một số phân khúc cho đối thủ, như Yamaha không có đại diện nào cạnh tranh với Honda Lead, hay mẫu xe cao cấp hơn SH. Thay vào đó, tối ưu hóa các phân khúc được cho là hấp dẫn, đạt sản lượng bán ra cao nhất.

Khi mà Mio đang dần mất dấu ấn, Yamaha ra đời ngay một loạt các mẫu xe Luvias, Cuxi, Nozza hòng cạnh tranh với Honda Click và thậm chí là Lead. Nhưng thực tế nhu cầu mua xe hiện nay, xe có thể không chăm chút về dáng dấp bên ngoài, không quá mạnh mẽ ở động cơ nhưng chỉ cần tiện dụng đã là chìa khóa để mở hầu bao của khách hàng. Honda Lead là một minh chứng, dù tồn tại nhiều khuyết điểm nhưng vẫn bán rất chạy chỉ vì cốp rộng, để được nhiều vật dụng.

Hiện tại cuộc hướng vào công nghệ và phun nhiên liệu điện tử FI trở thành làn sóng cuốn các sản phẩm đi theo. Dù rơi vào thời điểm suy thoái kinh tế, nhưng 2012 và đầu 2013, thị trường đang chứng kiến màn đua FI, đua ra mắt phiên bản mới. Honda có Lead 125, Air Blade 125 FI, Vision 2013, SH nội và mới nhất là SH Mode. Đáp lại Yamaha có Luvias FI, Nouvo SX 125 FI, Nozza Limited.

Một lần nữa, sự cạnh tranh ở phân khúc xe ga cũng khốc liệt không kém phân khúc xe số. Những hành động "ăn miếng, trả miếng" của các hãng xe liệu sẽ giúp thị trường có nhiều sản phẩm tốt, cơ hội lựa chọn tăng lên hay chỉ pha loãng, bởi lẽ các mẫu xe ngày càng "na ná" nhau, không mang tính đột phá.

>> Thêm ảnh Honda Air Blade 125
>>Thêm ảnh Yamaha Nouvo GP