Quách Beem thua kiện vụ bản quyền tác phẩm ‘Gánh mẹ’

Chiều 25.5, phiên sơ thẩm vụ tranh chấp quyền tác giả tác phẩm Gánh mẹ đã khép lại với phần tuyên án của Hội đồng xét xử (HĐXX). Theo đó, TAND TP.HCM đưa ra phán quyết: Chấp nhận một phần yêu cầu của nguyên đơn, công nhận ông Trương Minh Nhật là tác giả duy nhất của bài thơ Gánh mẹ, buộc ông Đoàn Đông Đức (tức nhạc sĩ Quách Beem) phải bồi thường cho ông Nhật 122,4 triệu đồng vì đã sử dụng trái phép bài thơ Gánh mẹ. 

Ngoài ra HĐXX buộc ông Đoàn Đông Đức tạm ngưng việc khai thác bài thơ Gánh mẹ; đảm bảo quyền nhân thân của ông Nhật với tác phẩm, khắc phục, sửa chữa thông tin sai lệch trong hồ sơ đăng ký quyền tác giả tại Cục Bản quyền tác giả do ông Đức đã đăng ký trước đó.
Đối với Công ty Lý Hải Production - đơn vị sử dụng bài hát Gánh mẹ trong bộ phim Lật mặt 4 - Nhà có khách, HĐXX cho rằng việc nguyên đơn yêu cầu công ty này bồi thường 825 triệu đồng là không có cơ sở nên tòa không chấp nhận. Theo bản án, Công ty Lý Hải Production đã ký hợp đồng khai thác bài hát Gánh mẹ với ông Đoàn Đông Đức tại thời điểm thời điểm không phát sinh tranh chấp quyền tác giữa ông Trương Minh Nhật và nhạc sĩ Quách Beem nên việc ông Trương Minh Nhật đòi bồi thường 825 triệu đồng không được chấp nhận.

vụ tranh chấp bản quyền bài thơ Gánh mẹ giữa ông Trương Minh Nhật và nhạc sĩ Quách Beem bắt đầu nổi lên vào tháng 9.2019 khi ông Trương Minh Nhật phát hiện bài hát Gánh mẹ của nhạc sĩ Quách Beem đăng tải trên YouTube có phần ca từ mà ông cho rằng lấy trái phép từ bài thơ Gánh mẹ của ông.

Ông Trương Minh Nhật khẳng định bài thơ Gánh mẹ được ông sáng tác vào những ngày mẹ ông hấp hối trong bệnh viện. Sau đó nó được đăng lên nhóm Thơ văn Facebook do nhà thơ Thanh Trắc Nguyễn Văn làm quản trị từ ngày 13.6.2014, và trên trang cá nhân vào ngày 31.7.2014.

Sau khi phát hiện, ông Trương Minh Nhật đã liên lạc với phía nhạc sĩ Quách Beem để giải quyết vụ việc. Ông Nhật yêu cầu nhạc sĩ Quách Beem phải công khai xin lỗi, đồng thời hiệu đính tất cả các ấn phẩm có bài hát Gánh mẹ, là "nhạc Quách Beem, lời thơ Trương Minh Nhật".

Trong khi đó, nhạc sĩ Quách Beem vẫn khẳng định bài hát Gánh mẹ do anh sáng tác và ký âm vào ngày 25.10.2013, được Cục Bản quyền tác giả cấp bản quyền chứng nhận vào ngày 28.11.2014, sẵn sàng đối chất trước tòa.

Cuối tháng 11.2019, ông Trương Minh Nhật đã ủy quyền cho Văn phòng Luật Phan Law Vietnam đứng ra khởi kiện nhạc sĩ Quách Beem vi phạm bản quyền tại TAND TP.HCM. Cùng với việc khởi kiện, ông Nhật đã viết đơn gửi lên Cục Bản quyền tác giả yêu cầu hủy bỏ hiệu lực của Giấy chứng nhận đăng ký bản quyền tác giả bài hát Gánh mẹ mà cục đã cấp cho nhạc sĩ vào ngày 26.3.2019. Đồng thời, ông Nhật cũng yêu cầu gỡ bỏ tất cả các sản phẩm thương mại liên quan đến bài hát đang được khai thác dưới mọi hình thức trong khi tranh chấp chưa được giải quyết.

Ngày 4.12, TAND TP.HCM đã chính thức thụ lý vụ tranh chấp bản quyền sở hữu trí tuệ bài thơ/nhạc Gánh mẹ giữa ông Trương Minh Nhật (nguyên đơn) và ông Đoàn Đông Đức (tức nhạc sĩ Quách Beem).

Ngày 13.12 Cục Bản quyền tác giả ra văn bản số 442/BQTG–ĐK yêu cầu ông Đoàn Đông Đức (tức nhạc sĩ Quách Beem) có văn bản giải trình kèm theo các chứng cứ tài liệu chứng minh quá trình sáng tạo, sở hữu quyền tác giả đối với tác phẩm âm nhạc Gánh mẹ gửi về Cục Bản quyền tác giả trước ngày 23.12.2019.

Ngày 26.12.2019, TAND TP.HCM đã mời hai đương sự Đoàn Đông Đức và Trương Minh Nhật có mặt để làm việc. Tuy nhiên, buổi làm việc chỉ tiến hành xác minh nhân thân của nguyên đơn Trương Minh Nhật cũng như các thủ tục ủy quyền người đại diện pháp lý là Văn phòng Luật Phan Law Vietnam và sau đó thì dừng lại vì không có mặt của bị đơn Đoàn Đông Đức.

Ngày 13.1.2020. TAND TP.HCM tiến hành phiên hòa giải thứ 2 nhưng bất thành vì Quách Beem vắng mặt.

Ngày 20.2.2020 phiên hòa giải lần thứ 3 cũng bất thành vì nhạc sĩ Quách Beem vắng mặt lần thứ 3.

Ngày 18.8.2020 TAND TP.HCM quyết định mở phiên sơ thẩm, tuy nhiên phiên tòa này bị hoãn do cả 2 bị đơn là Lý Hải Production và ca sĩ Quách Beem đều vắng mặt.

Trước khi diễn ra phiên sơ thẩm, ông Trương Minh Nhật đã rút bớt lại số tiền đòi phía bị đơn bồi thường cho ông xuống còn 825 triệu đồng thay vì 4 tỉ đồng.

Ngày 3.9.2020, phiên tòa sơ thẩm một lần nữa bị hoãn vì nguyên đơn Trương Minh Nhật và luật sư của ông đều vắng mặt.

Ngày 21.10.20120, phiên sơ thẩm tạm thời dừng lại để làm rõ một số tình tiết chứng cứ mới do ông Trương Minh Nhật cung cấp.

Ngày 11.6.2021 phiên tòa tiếp tục bị hoãn do một số đương sự bị nhiễm COVID-19.

Ngày 14.4. 2022, TAND TP.HCM mở lại phiên sơ thẩm.

Ngày 25.4.2022, TAND TP.HCM tuyên ông Trương Minh Nhật thắng kiện, buộc nhạc sĩ Quách Beem bồi thường cho ông Nhật 122,4 triệu đồng.